ABD Başkanı Donald Trump, Çinli TikTok’un ABD’deki operasyonlarını ABD’li ve uluslararası yatırımcılara devretme planının, 2024 yasasındaki ulusal güvenlik gerekliliklerini karşılayacağını belirten bir başkanlık kararnamesi imzaladı.
YATIRIM DEĞERİ VE ERTELEME
Başkan Yardımcısı JD Vance, yeni ABD şirketinin değerinin yaklaşık 14 milyar dolar olacağını ve popüler kısa video uygulamasının fiyatının bazı analist tahminlerinin oldukça altında belirlendiğini söyledi. Trump, Çinli sahipler uygulamayı satmadığı sürece yasaklanacak olan TikTok yasasının uygulanmasını 20 Ocak’a kadar erteledi. Karar, TikTok’un ABD’deki varlıklarının satışında ilerleme kaydedildiğini gösterse de, algoritmanın nasıl kullanılacağı gibi detaylar hâlâ netleşmiş değil.
ALGORİTMA KONTROLÜ VE GÜVENLİK
Vance, Oval Ofis’te yaptığı açıklamada, “Çin tarafında bazı dirençler vardı, ancak temel hedefimiz TikTok’un faaliyetlerini sürdürmesini sağlamak ve Amerikalıların veri gizliliğini yasaların gerektirdiği şekilde korumaktı” dedi. Başkanlık kararnamesine göre algoritma, ABD şirketinin güvenlik ortakları tarafından yeniden eğitilecek ve izlenecek, çalışması ise yeni ortak girişimin kontrolünde olacak. Trump, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in planları onayladığını belirterek, “” dedi.
ÇİN’DEN AÇIKLAMA
Çin Dışişleri Bakanlığı, hükümetin “Şirketlerin iradesine saygı duyduğunu ve Çin yasalarına uygun çözümler bulmak için iş görüşmeleri yapılmasını memnuniyetle karşıladığını” açıkladı. Bakanlık sözcüsü Guo Jiakun, ABD’nin Çinli şirketlere açık, adil ve ayrımcı olmayan bir iş ortamı sunmasını umduklarını söyledi, ancak anlaşmanın ayrıntılarıyla ilgili bilgi vermedi.
TİKTOK VE YATIRIMCILAR
TikTok, Trump’ın hamlesine henüz yorum yapmadı. Trump, 170 milyon ABD’li kullanıcısı olan TikTok’un geçen yılki seçim sürecine katkıda bulunduğunu belirtti. Kendi TikTok hesabında 15 milyon takipçisi bulunan Trump, “Bu tamamen Amerikan tarafından işletilecek” ifadelerini kullandı.
Anlaşmaya Dell Technologies CEO’su Michael Dell, Fox Corp ve News Corp’un onursal başkanı Rupert Murdoch ile “muhtemelen dört veya beş dünya çapında yatırımcı” dahil olacak. Beyaz Saray, 14 milyar dolarlık değerlemenin hesaplanma yöntemini açıklamadı.
BYTEDANCE’IN ROLÜ VE ALGORİTMA SORUNU
TikTok’un Çinli ana şirketi ByteDance, yeni çalışan hisse geri alım planına göre 330 milyar doların üzerinde değerleniyor. TikTok, şirketin toplam gelirinin küçük bir bölümünü oluşturuyor. Uzmanlar, algoritma olmadan TikTok’un Nisan 2025 itibarıyla 30-40 milyar dolar değerinde olacağını öngördü. Bazı hukukçular, kararnamenin algoritma kontrolü gibi konularda cevaplanmamış sorular bıraktığını belirtti.
Çin medyası, ByteDance’in TikTok ABD’nin yeniden yapılandırılması sürecinde hâlâ önemli bir rol oynayacağını duyurdu. ByteDance, yeni ABD şirketi aracılığıyla e-ticaret, markalaşma operasyonları ve uluslararası bağlantılardan sorumlu olacak.
ORTAKLIK YAPISI VE HİSSE DAĞILIMI
Oracle ve özel sermaye şirketi Silver Lake, TikTok ABD’nin yaklaşık yüzde 50 hissesini alacak. ByteDance, yeni şirkette yüzde 20’den az hisseye sahip olacak. Cumhuriyetçi milletvekilleri, anlaşmanın Çin ile kopuşu temsil ettiğinden emin olmak için daha fazla ayrıntı görmek istediklerini açıkladı. Beyaz Saray yetkilileri, yeni şirketin yedi yönetim kurulu üyesinden birinin ByteDance tarafından atanacağını, diğer altı koltuğun ise Amerikalılar tarafından doldurulacağını belirtti.
