Irak parlamentosunun ABD’ye güçlerini ülkeden çekmesine ilişkin resmi bir talepte bulunmaısnın ardından Suriye’ye dair de benzer haberler gelmeye başladı. Amerikan güçlerinin Suriye’den çekilebileceğine dair henüz teyit edilmemiş bilgiler ortada dolaşırken bir gelişme de Ukrayna cephesinde yaşandı. Bloomberg’in haberine göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da iki yıldır devam eden savaşını sonlandırmak için ABD’nin müzakerelere hazır olup olmadığını yokladığı belirtildi.
Büyük güçlerin Ukrayna ve Orta Doğu’da yürüttüğü savaşların maliyetini karşılamakta artık zorlanmalarının yanı sıra özellikle ABD’nin İsrail’in tırmandırdığı şiddet sarmalının içerisinde İran ile bölgesel bir savaşa zorlandığı düşüncesi tartışmalara yol açtı. ABD’nin İsrail ve PKK/PYG terör örgütü üzerinden yürüttüğü vekalet savaşına yaptığı yatırım Türkiye ve İran’ın sürekli müdahaleleriyle sarsılırken Rusya-Ukrayna savaşı da Moskova’yı ve Avrupa ülkelerini mali bir darboğaza soktu. Rusya savaştan kesin sonuç almayı başaramazken AB üyeleri de Rus ekonomisine yaptırım uygularken kendilerini krize soktu. Bu bunalıma NATO’nun Rusya’ya karşı ürettiği savaş senaryoları da eklenince savaşan güçlerin tükenme noktasında oldukları düşünülüyor.
PUTİN İSTEDİĞİNİ ALMADAN ÇEKİLİR Mİ
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da iki yıldır devam eden savaşını sonlandırmak için ABD’nin müzakerelere hazır olup olmadığını yokladığı belirtildi. Bloomberg’e konuşan Kremlin’e yakın iki kaynak, Putin’in direkt olmayan kanallardan ABD’ye müzakerelere hazır olduğuna dair mesajlar gönderdiğini belirtti. Rus liderin bu görüşmelerde Ukrayna’nın geleceğine dair güvenlik düzenlemelerini de görüşmeye hazır olduğunun sinyallerini verdiği bildirildi.
ABD’li yetkililer bu mesajların farkında olmadıklarını, Putin’in savaşı sonlandırmak istediğine dair ciddi bir işaret görmediklerini ifade etti. Kaynaklar, mesajların geçen ay ismini paylaşmayı reddettikleri bir aracı tarafından üst düzey ABD’li yetkililere iletildiğini ifade etti. Kaynaklara göre Putin, Ukrayna’nın tarafsız kalması ısrarından vazgeçmeyi; hatta ilerleyen zamanlarda NATO üyeliğine muhalefetini sonlandırmayı düşünebilir. Ancak Kremlin’in bu olasılıklar karşısında işgal altındaki Ukrayna topraklarının kendilerinde kalmasını istediği belirtildi. Rusya ve Rusya yanlısı kuvvetler, şu anda Rusya’nın yaklaşık yüzde 20’sini işgal ediyor.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, “Putin birçok kez Rusya’nın Ukrayna konusunda müzakerelere şu anda da açık olduğunu ve gelecekte de açık olacağını söyledi. Hedeflerimize ulaşmakta kararlıyız. Bunu diplomatik yollarla yapmayı tercih ederiz. Eğer olmazsa askeri operasyon hedeflerimize ulaşana kadar devam edecek” dedi.
Putin, kameralar karşısında mevcut cepheleri sınır olarak belirleyerek savaşı durdurmaya istekli olduğuna dair bir mesaj vermedi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenski ise Ukrayna’nın tüm topraklarını geri almadan durmayacağını söylüyor.
RUSYA: ELİMİZDE ABD’NİN IRAK’TAN ÇEKİLECEĞİ HAKKINDA VERİLER VAR
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Lavrentyev, Rusya’nın elinde ABD’nin Irak’taki askeri birliklerini çekmeye başlayabileceğine dair veriler olduğunu ancak bu sürecin ‘yıllarca olmasa bile uzun bir süre’ devam edebileceğini söyledi.
Lavrentyev açıklamasında şu cümleler kaydetti:
“Bildiğimiz kadarıyla ABD tarafı Bağdat’ın taleplerini karşılamaya ve ABD askeri birliğini geri çekmeye hazır olduğunu açıkladı. Bunun ne kadar gerçekçi olduğunu değerlendirmek zor. Bu süreç yıllarca olmasa bile uzun bir süre devam edebilir. Zira Amerikalılar, dünyanın pek çok ülkesinde pratik olarak görebileceğiniz gibi, bazı ülkelerin liderlerinin görüşlerine bakılmaksızın, terörle mücadele bahanesiyle çok kolay bir şekilde geliyorlar. Bu artık moda oldu ve çok zor ayrılıyorlar.”
Lavrentyev, Amerikalıların çok hızlı bir şekilde çekildiği tek ülkenin Afganistan olduğunu hatırlatarak, “Ancak orada, orada bulunan Amerikan temsilcilerini gerçekten fiziksel olarak tehdit eden bir durum vardı. Bu yüzden Taliban ile anlaşarak oradan çok hızlı bir şekilde çıkmak zorunda kaldılar” dedi.
Lavrentyev ayrılıkçı Kürtlerle ilgili de şunları söyledi: “Bu mümkün ve durum gelişiyor, aynı şekilde Irak topraklarında ve Suriye topraklarında da olması muhtemel. Bu nedenle Kürt meslektaşlarımızla temaslarımızda onlara her zaman müzakere etmenin ve merkezi hükümetle temaslarda bulunmanın gerekli olduğunu söylüyoruz. Zira birlikte yaşamak zorundasınız, siz tek bir devletsiniz.”
ABD IRAK’TAN ÇEKİLMESİ
Daha önce Reuters’ın kaynaklara dayandırdığı haberinde ABD’nin, liderliğini yaptığı uluslararası koalisyon güçlerinin Irak’tan çekilmesini Arap ülkesi hükümetiyle müzakere etmeye hazır olduğunu bildirmişti. Buna göre, ABD’nin Irak Büyükelçisi Alina Romanowski Çarşamba günü Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin’e bir mektup göndermiş ve bu mektupta ABD, Iraklı yetkililerle koalisyonun çekilmesi ve ikili ilişkiler çerçevesinde değiştirilmesi konusunda bir diyalog başlatmaya hazır olduğunu ifade etmişti.
5 Ocak’ta Başbakan Muhammed El Sudani, uluslararası koalisyon güçlerinin varlığı için mazeretlerin sona erdiğini ve Bağdat’ın ülkedeki yabancı askeri varlığa son vermek için somut adımlar atma niyetinde olduğunu dile getirmişti.
Ancak bazı Amerikan yetkilileri Bağdat’la yürütülecek müzakerelerin ‘çekilme’ hakkında olmadığını açıkladı. Bu yetkililere göre ABD’nin bölgeden çekilmesi İran’a alan açan bir hamle olacağını belirtti. Geçtiğimiz haftalarda İran destekli direniş güçleri Amerikan üslerine yönelik saldırılar düzenlerken bizzat Devrim Muhafızları Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde yer alan MOSSAD üssünü vurmuştu.
ABD bölgeye IŞID’le mücadele gerekçesiyle 2014’te geri dönmüştü. IŞİD ortadan kaldırıldığı halde Amerikan güçleri çekilmedi. ABD askerlerinin bölgede Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ni koruyan bir işleve sahip olduğu düşünülüyor.
ABD ‘KARA GÜCÜ’NÜ BIRAKIP GİDER Mİ
Terör örgütü PKK/YPG ile eğitimden silah yardımına yakın ilişkide olan ABD önemli bir kararın eşiğinde. ABD’nin ünlü yayın organlarından Foreign Policy, 4 yetkiliye dayandırdığı haberinde Suriye’den çekilmenin planlandığını yazdı. Haberde ABD’nin Suriye’de yaklaşık 900 asker bulundurduğu hatırlatıldı. Beyaz Saray’ın Suriye’deki misyonu artık gereksiz olarak algıladığı ve buraya yatırım yapmak istemediği ifade edildi.
Özellikle DEAŞ’ın Orta Doğu’daki durumunun ABD için belirleyici bir sebep olduğu yazıldı. Haberde Irak’ta DEAŞ’ın 2014’te ayda yaklaşık 850 saldırıda bulunurken 2023’te ayda ortalama sadece 9 saldırı gerçekleştirdiği ileri sürüldü. Suriye’deki durumun Irak’a göre daha karışık olduğuna yer verilen haberde ABD’nin İsrail-Filistin geriliminde önceliklerinin değişme ihtimaline de dikkat çekildi.
Suriye’den çekilmenin ne zaman ve ne şekilde olacağı netleşmezken konuyla ilgili iç tartışmaların sürdüğü kaydedildi.
