Ukrayna ordusunun yaklaşık bir yıl önce Rus kontrolünden kurtardığı Liman kentinde, zorlu yaşam şartları ve sessizlik hakim.
Ukrayna genelinde en yoğun çatışmaların yaşandığı Donetsk bölgesine bağlı kentte yaşayanlar, cephedeki patlama sesleriyle yaşamaya alıştı.
Ukrayna ordusunun Ekim 2022’de yeniden kontrolü sağladığı Liman ise büyük yıkımlar nedeniyle adeta hayalet şehri andırıyor.
Savaşın derin izlerini taşıyan sokaklarda, insanlara rastlamak da oldukça zor.
Cephe hattına yakın olması nedeniyle Ukrayna ordusu güçlerinin yoğun hareketlilik gösterdiği şehrin ana yollarında, askeri araçlar ve ambulanslar dikkati çekiyor.
Rus hava saldırılarının aralıklarla devam ettiği Liman’da, bazı aileler halen sığınaklarda yaşıyor.
Saldırılar sonucu sivil altyapının yerle bir olduğu kentte kalmaya cesaret edenler, hayatlarını zorlu koşullarda sürdürüyor.
Mayın tehlikesine rağmen ormandan toplanan mantarlar, geçim kaynağı oluyor
Devletin, gönüllülerin ve çeşitli yardım kurumlarının sağladığı yardımlarla hayatta kalmaya çalışan siviller, güvenlikleri için genellikle dışarı çıkmamaya özen gösteriyor.
Ancak bazı siviller, saldırı tehlikesine rağmen kentin çevresindeki ormana giderek mantar topluyor.
Çatışmalarda ağır hasar alan bir apartman önündeki depolarda komşusuyla yeni toplanmış mantarı temizlemeye çalışan 73 yaşındaki Lyudmila, Liman’daki hayat şartlarını AA muhabirine anlattı.
Güvenlik nedeniyle soyadını belirtmek istemeyen Lyudmila, yardım almalarına rağmen geçimlerini sağlamak için ormandan mantar topladıklarını söyledi.
Ormanda yetişen çeşitli mantar türlerinin toplanmasının mümkün olduğunu dile getiren Lyudmila, mayın tehlikesi nedeniyle artık insanların eskisi gibi mantar toplamaya cesaret edemediğini kaydetti.
Oğlunun, çevredeki alanları daha iyi bildiği için gidip mantar topladığını ifade eden Lyudmila, “Oğlum mantarı topluyor, biz de temizliyoruz. Mantarın bir kısmını satıyoruz, bir kısmını ise yemek için kendimize ayırıyoruz.” dedi.
Lyudmila, ormanda mantar toplanmasının oldukça tehlikeli olduğuna dikkati çekerek, “Geçen yıl ormanda mantar toplamaya çalışan 5 kişi mayına bastı.” diye konuştu.
İnsanlar Liman’a dönmeye çalışıyor
Savaşın başından itibaren birkaç ay boyunca sığınakta kaldıklarını belirten Lyudmila, bugüne kadar su hizmeti verilmediği için ısıtma sistemlerinin de çalışmadığı kentte, elektrik ve odun sobaları kullandıklarını kaydetti.
Liman’da yaşamanın zorluğuna rağmen, savaş nedeniyle buradan tahliye edilen bazı kişilerin dönmeye başladığına işaret eden Lyudmila, “Başka yerler her ne kadar daha iyi olsa da herkes kendi evinde olmak istiyor. Eskisi gibi yoğun olmasa da saldırılar oluyor.” şeklinde konuştu.
Lyudmila, savaşın bitmesini istediklerini söyledi.
“Çok ama çok korkuyorduk”
Komşusu Lyudmila’ya mantar temizlemekte yardım eden 85 yaşındaki Antonina ise ağır yıkımların meydana geldiği kentte yalnız yaşadığını söyledi.
Soyadını belirtmeyen Antonina, “Yaklaşık bir yıl önce sığınakta kalırken bir komşumla dışarı çıkmak için kapıyı açmaya çalışıyordum ki birden patlama oldu. Tam karşımızda bir çukur oluştu. Ondan sonra kısmen işitme kaybını yaşadım. İlaç almaya başladım ve artık daha iyi duyabiliyorum.” ifadelerini kullandı.
Liman’da kalan herkesin ağır saldırılar altında zor günler geçirdiğini vurgulayan Antonina, “Bazen patama olunca tüm evlerin yıkıldığını düşünüyorduk. Çok ama çok korkuyorduk. Korkunçtu.” dedi.
